د یوه راپور له مخې د ایران په مشهد ښار کې څلور زنداني افغانان اعدام شول.

په دوی کې دوه ورونه دي.

د "حال وش" ویبپاڼه چې د بشري حقونو په اړه راپورونه ورکوي، څرګندوي چې دا افغانان د پنجشنبې په ورځ د وکیل اباد په زندان کې اعدام شوې دي.

په راپور کې راغلي چې زمان طاهري، سلام طاهري، غلام قادر ساماني او ابراهیم نورزی د مخدر موادو په تړاو په اعدام محکوم شوي وو.

د بشري حقونود دفاع بنسټونو پخوا تل پر دې ټینګار کړی چې په ایران کې تورن کسان مدافع وکیلانو ته بشپړ لاسرسی نه لري.

د افغانستان کرکټ بورډ وايي د کابل په مرکزي اکاډمۍ کې یې د الف لوبډلې لپاره پیل کړی تمریناتي کمپ بشپړ شو او ډېر ژر به سریلانکا ته خپل سفر پیل کړي.

د بورډ په خبرپاڼه کې ویل شوي، د چمتووالي په دې کمپ کې یې د لوبغاړو په بېلابېلو اړخونو کار کړی او هغو یې لوبو ته لا ښه چمتو کړي دي.

ټاکل شوې چې د افغانستان او سریلانکا الف لوبډلې د روانې اپرېل میاشتې په ۲۸مه نېټه د ۵ یو ورځنیو او یوې څلور ورځنۍ سیالۍ لوبلړۍ پیل کړي.

کرکټ بورډ د دې سیالیو لپاره له وړاندې د اکرام علي‌خېل په لوبډلمشرۍ د ګڼو نویو ځوانانو په ګډون لوبډلې غوره کړي دي.

د افغانستان د ازادۍ جبهې ادعا کوي چې په کابل کې یې تېر ماښام درې طالبان وژلي او دوه نور یې ټپیان کړي دي.

دې جبهې تېره شپه یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چریکیانو یې تېر ماښام د یو پلان شوي اوپراتیفي عملیاتو پر مهال د کابل ښار اړوند دویمې ناحیې حربي فابریکې قراول کې د طالبانو هغه وسله‌وال په نښه کړل چې د دې فابریکې په انګړ کې راغونډ شوي وو.

د افغانستان د ازادۍ جبهې ادعا کړې چې دې طالب وسله‌والو غوښتل چې د ملکي خلکو د کورونو پلټنې لپاره امېد سبز ښار ګوټي ته ولاړ شي.

تر اوسه د طالبانو حکومت د کابل امنیه قوماندانۍ په دې اړه لا څه نه‌دي ویلي.

د عوامي نېشنل ګوند ایالتي مشر ایمل ولي خان په پاکستان تور لګولی چې یوځل بیا غواړي د پیسو ګټلو لپاره په افغانستان کې خپل پخوانی سیاست تکرار کړي.

هغه چې پرون مازدیګر یې په چهارسده کې رسنیو سره خبرې کولې، ادعا وکړه چې د اسلام له نامه په ګټې دې سیاست ۵۰ کاله کېږي چې افغان قوم له تباهۍ سره مخ کړی دی.

هغه وویل: "له بده مرغه کوم ګام چې اوس موږ بیا پورته کوو او ادارې یې پر بنسټ پیسې پیدا کوي، دې کې هیڅ دوه رایې نه‌شته چې جهاد څنګه و او څه دی، مګر اوس موږ یوځل بیا د پیسو لپاره هغه څه بیا تکراوو. موږ یو مسلمان هېواد او یو مسلمان قوم، یعنې زما خپل قوم، پښتون افغان قوم تباه کړ. پنځوس کاله پوره شول چې هغه قوم د هغې تباهۍ زیان اوس هم ګالي."

ایمل ولي خان له دې وړاندې هم پاکستان تورن کړی چې له طالبانو په ملاتړ سره یې په افغانستان کې د بنسټونو له‌منځه‌وړو سره مرسته کړې ده.

د پاکستان حکومت تر اوسه د ایمل ولي خان څرګندونو ته غبرګون نه‌دی ښودلی.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړی راپورتر وايي، تعلیم ته لاسرسی هغه اساسي حق دی چې باید په ټوله نړۍ کې یې ساتنه وشي.

ریچارډ بینېټ پر ایکس شبکې په یوه بیان کې له هغه آنلاین هشتګ سره چې (د تعلیم آزادي او تعلیم د ټولو لپاره) تر عنوان لاندې پیل شوی، د ګډون له کبله خوښي څرګنده کړې او ویلي یې دي چې د زده کړو د سیستم له منځه وړل او یا پر هغه محدودیت لګول د منلو وړ نه دي.

دا څرګندونې داسې مهال کېږي چې طالبانو پر افغانستان له واکمنېدو وروسته په تېرو څه باندې دوه نیمو کلونو کې د نجونو پرمخ د منځنیو ښوونځیو، لېسو او پوهنتونونو دروازې بندې کړي او پر ډېری ښځو یې د کار بندیز لګولی دی.

چین له هغو افغان کډوالو سره د مرستې ژمنه کړې چې له نورو هېوادونو څخه په جبري ډول افغانستان ته استول کېږي.

د طالبانو د حکومت د بهرنیو چارو وزارت مرستیال ویاند حافظ ضیااحمد پرون د وري ۳۱مه باختر خبري آژانس ته چې طالبان یې اداره کوي وویل چې د دواړو هېوادونو د بهرنیو چارو وزارتونو د سیاسي معینیتونو ترمنځ په درېیمه غونډه کې د چین حکومت ژمنه وکړه چې په جبري ډول له ایستل شویو افغان کډوالو سره به سل میلیون ین مرسته وکړي او د زړه د ناروغانو د درملنې او د تعلیمي بورسیو یا سکالرشیپونه د بیا پیل امکانات به برابر کړي.

دا ژمنه داسې مهال کېږي چې له پاکستانه د افغان د وګړو د پناه غوښتنې د سند یااې‌سي‌سي ACC کارتونو د لرونکو کسانو د ایستلو دوهم پړاو د اپریل له پنځلسمې نېټې څخه پیل شوی دی.

د پاکستان حکومت په لومړي پړاو کې چې تېرکال پیل شو، شاوخوا ۵ لکه افغان کډوال چې د پاکستاني چارواکو په وینا قانوني اسناد یې نه درلودل، وایستل.

په افغانستان او پاکستان کې د تېرې یوې اوونۍ درنو وریاوو او سېلابونو په دواړو هېوادونو کې اقتصادي تاسیساتو او کرنیزو ځمکو ته درانه زیانونه او همداراز انساني تلفات اړولي دي.

د برتانیا چاپ ګارډین ورځپاڼې د خبر له مخې په دې پېښو کې په دواړو هېوادونو کې لږترلږه ۱۳۵ کسان مړه شوي دي.

په دې ډله کې هغه ۲۱ بزګران هم شامل دي چې په پنجاب ایالت کې د غنمو له کروندو د درمندونو د اخیستو پرمهال د تالندې د راپرېوتو په پېښه کې مړه شول.

د راپور له مخې همداراز زرګونه کورونه یا په بشپړ ډول ویجاړ شوي او یا زیانمن شوي دي.

همداراز په دواړو هېوادونو کې د کورونو د چتونو د راپرېوتو راپورونه هم ورکړل شوي دي.

د چارواکو په وینا، په افغانستان او پاکستان کې شاوخوا سل هکتاره ځمکه او زرګونه څاروي هم له منځه تللي دي.

د طالبانو ویاند ذبیح الله مجاهد د کندهار د جهادي مدرسې د استاد او د طالبانو د کره کتنې ادارې د غړي شیخ الحدیث محمدعمر جان اخندزاده مړینه تایید کړه.

په پاکستان کې ځینو سرچینو ویلي، دغه کس د بلوچستان ایالت کوټې ته نږدې په "نوي کلي" کې د یوه جومات ملا امام هم و چې پرون ناوخته د وسله‌والو په حمله کې وژل شوی دی.

د طالبانو یوې سرچینې ویلي، دغه ملا د طالبانو عمومي مشر ملا هبت الله اخندزاده ته له نږدې کسانو و.

مجاهد نن په خپله ایکس شبکه کې د محمد عمر جان اخندزاده د مړینې خبر تایید کړی، خو دا یې نه دي ویلي چې هغه چېرې وژل شوی دی.

د طالبانو ویاند نن په خپله ایکس شبکه کې ویلي، دا وژنه د اسلام د دښمنانو کار دی.

په بلوچستان کې د پولیسو یوه چارواکي جواد طارق د ازادي راډیو مشال څانګې ته ویلي چې د دې پېښې په اړه څېړنې کوي.

د ماشومانو د ملاتړ لپاره د ملګرو ملتونو مرستندوی صندوق یا یونېسف وايي، په افغانستان کې د دوی شریکان په ساحه کې دي او د رواني ټولنیز ملاتړ د برابرولو لپاره چمتووالی لري.

په افغانستان کې د یونېسف استازي تاج الدین اويوالي پرون په خپله ایکس شبکه کې لیکلي چې دغه مرستندویان د وروستیو سېلابونو او اورښتونو له کبله زیانمنو شویو ته لومړنۍ مرستې، د څښاک پاکې اوبه او د خوندیتوب بستې هم برابروي.

نوموړي په افغانستان کې د سېلابونو د زیانونو په باب پر خواشینوونکو راپورونو خپګان ښودلی او ویلي یې دي، اغېرمن شوي کسان یې په سوچونو او دعاوو کې دي، په ځانګړي ډول هغه کسان چې خپل خپلوان یې په دغو سېلابونو کې مړه شوي دي.

د طالبانو د حکومت د هواپېژندنې ریاست وايي، د یکشنبې تر ورځې به د افغانستان په ۲۹ ولایتونو او همداراز سالنګونو کې اورښت دوام وکړي.

د طالبانو چارواکي وايي، د وروستیو ورځو د سېلابونو او اورښتونو له کبله ۷۰ تنه مړه شوي او ۵۶ نور ټپیان شوي دي.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو لویې کمېشنرۍ د چین د دولت مننه کړې چې په افغانستان کې له داخلي بېځایه شویو سره د بشري مرستو په رسولو کې همکاري کوي.

دغې ادارې نن په خپله ایکس شبکه کې لیکلي: "ستاسو ملاتړ له موږ سره مرسته کوي چې په افغانستان کې یو شمېر زیانګالو خلکو ته امېد او مرسته چمتو کړو."

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو د لویې کمېشنرۍ د معلوماتو له مخې، دا مهال په افغانستان کې د داخلي بېځایه شویو شمېر درې میلیونه او دوه نیم لکه دی او پنځه میلیونه او درې لکه نور افغانان په ګاونډیو هېوادونو کې د پناه غوښتونکو په توګه ثبت شوي دي.

که څه هم ژمی ختم شوی، خو د افغانستان په ګڼو ولایتونو کې اورښتونه روان دي چې د دغو بېځایه شویو ژوند یې هم اغېزمن کړی دی.