د طالبانو د حکومت بهرنیو چارو وزارت د دوحې راتلونکې غونډه کې ګډون ته محتاطانه هیله څرګنده کړې ده.

دغه خبره د دغه وزارت مرستیال ویاند ضیا احمد د ستراتیژیکو مطالعاتو مرکز له یوه بحث وروسته نن چهارشنبه پر خپله ایکس پاڼه/ پخواني ټویټر خپره کړې.

وړاندې راغلي، د دوحې د لومړۍ او دویمې غونډې پرتله دا ځل د غونډې د جوړونکو تعامل کې مثبت بدلون راغلی دی.

د طالبانو بهرنیو چارو وزارت وایي، ټاکل شوې د دوی استازي د دوحې د راتلونکې غونډې په اصلي بحثونو کې ګډون وکړي، خو په وینا یې لا هم په تمه دي چې ملګري ملتونه ورسره د غونډې د څرنګوالي وروستي جزیات شریک کړي.

د افغانستان په اړه د دوحې دوه مخکینۍ غونډې د ۲۰۲۳ کال په مې او د ۲۰۲۴ کال په فبرورۍ کې جوړې شوې وې.

ټاکل شوې درېیمه غونډه کې د جون له دېرشمې د جولای تر لومړۍ نېټې په دوحه کې جوړه شي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندوی ماموریت یوناما وایي، په دغه هېواد کې د ماین پاکۍ د کارکوونکو شمېر د پام وړ کم شوی دی.

فرانس پریس خبري اژانس نن چهارشنبه د یوناما د ماین پاکولو څانګې د مشر نایک پوند ( Nick Pond) په حواله ویلي، ۲۰۱۱ کال کې پنځلس نیم زره ماین پاکانو افغانستان کې فعالیت کاوه، خو اوس یې شمېر درې زرو ته کم شوی دی.

د ماین پاکانو د شمېر د کمېدو لامل نه دی په ډاګه شوی، خو یوناما ویلي چې افغانستان کې د ماینونو خطر لا هم پر خپل ځای دی او هره ورځ یو کس په کې وژل کيږي.

د ملګرو ملتونو شمېرې ښيي چې د ۲۰۲۳ کال له جنورۍ څخه د سږ کال تر اپریل میاشتې پورې نژدې ۹۰۰ افغانان د ماینونو په چاودنو کې وژل یا ټپیان شوي دي چې دوه اتیا په سلو کې یې ماشومان دي.

خبر کې راغلي، د طالبانو له بیا واکمنۍ راهیسې خلک هغو سیمو ته سفرونه کوي چې پخوا ورته د جګړې له کبله نه شوای تلی، خو زیاته شوې چې خښ شوي ماینونه د خلکو دغه ازادي ګواښي.

په لغمان کې د یوه کور د دېوال د لوېدو په پېښه کې ۷ تنو ته مرګ ژوبله اوښتې ده .

د باختر اژانس د خبر له مخې، دا پېښه د لغمان د مرکز اړونده یونس چوک سيمه کې شوې چې د یوې کورنۍ ٣ غړي پکې مړه او څلو نور ټپيان شوي دي.

د خبر له مخې د کورنۍ مشر، مېرمن يي او کوچني لور یې مړه شوي دي او ټپیان روغتون ته رسول شوي چې ډاکټرانو يي روغتیايي وضعیت نازک بللی.

د سیمې اوسیدونکي وايي چې د دې کورنۍ غړي د ګرمې هوا له امله ل خونو بهر ویده وو.

د طالبانو د حکومت د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت د هوا پېژندنې ادارې د افغانستان په ډېرو سیمو کې د نسبتاً قوي بادونو او بارانونو وړاندوینه کړې ده.

دې ادارې په یوه خبرپاڼه کې ویلي چې امکان لري نن او سبا د سالنګ په ګډون د افغانستان جنوبي، لوېدیځ، ختیځ، شمالي او مرکزي ولایتونو په بېلابېلو برخو کې چټک بادونه وچلیږي.

د دغو بادونو سرعت له ۶۰ تر ۹۰ کیلومتره فی ساعت اټکل شوی.

په وروستیو اوونیو کې د سختو بارانونو او سېلابونو په پایله کې د افغانستان په بېلابېلو سیمو کې سلګونه کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی، زرګونه د استوګنې کورونه ویجاړ شوي او زرګونه جریبه کرنیزه ځمکه ویجاړه شوې ده.

بغلان یو له هغو ولایتونو څخه دی چې وروستیو سېلابونو سخت ځپلی دی.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (OCHA) وايي، د دغه سازمان د خوړو پروګرام د مې په میاشت کې د افغانستان په بېلابېلو ښوونځیو کې پر څه باندې ۷۵۰ زره هلکانو او نجونو قوي خوراکي مواد وېشلي.

د اوچا په وینا، دا خواړه د ښوونځیو زده کونکو سره مرسته کوي چې فعال پاتې شي او خپل درسونه ښه زده کړي.

د ملګرو ملتونو د خوړو د پروګرام په وینا، شاوخوا څلور میلیونه ښځې او ماشومان به په ۲۰۲۴ کې د شدیدې خوارځواکۍ څخه اغېزمن شي.

د نورستان ولایت وانت وایګل ولسوالۍ کې د دوو قومونو ترمنځ د ځنګل او څړ ځاي پر سر د سه شنبې ماسپښين جنګ پیل شوی چې دواړو خواته پکې مالي او ځاني زیانونه اوښتې دي.

له سیمې په رارسیدلو راپورونو کې ویل کیږي چې جګړه روانه ده او دواړه خواوې پر یوبل د درنو وسلو ډزې کوې.

جګړه کیګل او ارنس قومونو ترمنځ پیل شوې. د شپې ناوخته پورې پکې دوه تنه وژل شوي او یو ټپي دي.

تر دې دمه امنیتي مسولینو د یادې جګړې په اړه څه نه دي ویلي.

خو خلک وایي،د یادې ولسوالۍ پولیس د جګړې ساحې ته رسیدلې،مګر په جګړه کې د ښکېلو وسله والو شمېر زیات دی او ورغلي پولیس یې د کنټرول توان نه لري.

د افغانستان لومړنی ترانزیټي رېلګاډی/ټرېن له ۴۰ ورځو وروسته ترکیې ته رسېدلی.

د ایران دولتي اژانس ایسنا پرون خبر ورکړی چې د افغان سوداګریزو توکو بار ټرېن د ایران د روزنک په لارې تللی وو. دا ترانزیټ رېل شاوخوا یوه میاشت مخکې ایران ته رسېدلی وو خو هلته څو ځایه د نامعلومو دلایلو په سبب ځنډول شوی وو.

د افغانستان شاوخوا ۱۱۰۰ ټنه معدني ډبرې په دغه رېل کې بار وې چې د سه شنبې په ورځ د ترکیې سرحدي ښار وان ته رسېدلی.

د طالبانو حکومت د اوسپنې پټلۍ او سوداګرۍ وزارت وايي چې د هرات -خواف اوسپنې پټلۍ لار ترکیې ته د سوداګریزو توکو د انتقال لپاره کاروي.

څو ورځې د مخه د دې پټلۍ د څلورم فاز کار هرات دننه پیل شو.

د طالبانو د حکومت د کانونو او پټرولیم وزارت د داوطلبۍ له لارې د افغانستان د آمو سیند له حوزې د اسختراج شویو میلیونونو ټنو اومه تېلو د پلورلو خبر ورکوي.

د دې وزارت ویاند همایون افغان نن سې شنبې په خپله ټویټرپاڼه لیکلي چې د قشقري له سیمې د استخراج شویو ۶۰ زره ټنه اومه تېلو د پلور په داوطلبۍ کې اتلسو کمپنیو ګډون کړی و چې د یما د پټرولیم شرکت د لوړې بیې په وړاندې کولو سره ګټونکی اعلان شو.

په دې اړه چې دغه تېل په څومره پیسو پلورل شوي څه نه دي ویل شوي، خو د ښاغلي افغان په خبره لومړنی قیمت یې شاوخوا ۳۳ ملیون ډالره ایښودل شوی و.

د شمال د تېلو په دغه حوزه کې یوې چینایي کمپنۍ پانګونه کړې ده.

د طالبانو حکومت د خپلې واکمنۍ په تېرو نږدې درېیو کلونو کې هڅې تېزې کړي چې خپل کورني عواید، کورنیو او نړیوالو شرکتونو ته د افغانستان د یو شمېر کانونونو د استخراج د قراردادونو او د ګمرکونو او مالیې راټولولو له لارې زیات کړي.

وروسته له دې چې د روسیې د بهرنیو چارو وزیر د روسیې له تور فهرست څخه د طالبانو ایستلو ته لېوالتیا وښوده ولسمشر ولادیمیر پوتین نن وویل، روسیه د طالبانو تر واکمنۍ لاندې افغانستان سره اړیکې جوړوي.

ښاغلي پوتین د یوه مشروع دولت په توګه طالبانو د حکومت د رسمیت پېژندنې او له تور فهرست څخه د طالبانو د ایستلو په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې وویل چې روسیه باید د افغانستان نظریات په پام کې ونیسي او له دې هېواد سره اړیکې جوړ کړي.

د روسیې د بهرنیو چارو وزیر سیرګي لاوروف پرون طالبان د افغانستان واقعي ځواک وبلل او ویې ویل، مسکو ښايي طالبان د هغو ډلو له لیسته وباسي چې مسکو بندیزونه پرې لګولي دي.

د تاس خبري آژانس د خبر له مخې، د روسیې د کابینې غړو ولسمشر ولادیمیر پوتین ته سپارښتنه کړې چې طالبان د بندیزونو له لسته وباسي.

روسیې له ۲۰۰۳م کال راهیسې طالبان د ترهګرو او ممنوعه ډلو په نوملړ کې شامل کړي دي.

د راپورنو له مخې، مسکو طالبانو ته بلنه ورکړې چې راتلونکې میاشت په سانت پیترزبورګ کې په یوه اقتصادي غونډه کې ګډون وکړي.

د طالبانو حکومت د ۲۰۲۱ کال په اګست کې د امریکایي ځواکونو تر وتلو او پر افغانستان له واکمنېدو وروسته تراوسه هم د نړۍ د هېڅ هېواد له خوا په رسمیت نه دی پېژندل شوی.

د طالبانو لوی مشر ملا هبت الله آخوندزاده د یولړ نویو تعییناتو په ترڅ کې د عامې روغتیا وزارت لپاره نوی سرپرست ټاکلی او د ځینو ولایتونو لپاره یې نوي والیان او مرستیالان ګومارلي دي.

په یوه بیان کې چې د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد پر خپله ایکس پاڼه خپور کړی راغلي چې د کورنیو چارو وزارت پخوانی اداري معین مولوي نورجلال د قلندر عباد پرځای د روغتیا سرپرست وزیر په توګه ګومارلی شوی.

همداراز د سمنګان پخوانی والي ملا عبدالاحد فضلي د فاریاب د والي پرځای او د فاریاب پخوانی والي محمدشعیب رسالت د سمنګان د والي پر دنده ګومارل شوي دي.

طالبانو په تېرو نژدې دریو کلونو کې چې پر افغانستان واکمن شوي ډېرشمېر والیان بدل کړي خو ډېری وزیران یې له لومړۍ سرپرستې کابینې پر خپلو دندو پاتې دي.