د افغانستان د مخلوع جمهوري نظام د بشري حقونو د کمېسیون پخوانۍ کمېشنره او ډیپلوماته اصیلا وردګ وايي چې د ناروې په پلازمېنه اوسلو کې په دوه ورځنۍ غونډه کې د کډوالو، بشري مرستو، د ښځو د تعلیم او کار او د هغوی د اقتصادي ستونزو په اړه خبرې وشوې.

مېرمن وردګ په ایکس شبکه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې په دې کنفرانس کې د ټولو اقشارو استازیو او هم د طالبانو استازو برخه اخیستې وه.

خو یو شمېر ښځینه فعالانو په اوسلو کې پر وروستۍ غونډې سختې نیوکې کړې دي.

د "افغانستان د ښځو د ملي اتحاديې چتر" په نوم ډلې د ناورې چارواکو ته په يوه پرانيستي‌ليک کې د داسې غونډو د جوړولو او له طالبانو سره د اړيکو د احتمالي پلان په اړه خبرداری ورکړی ځکه د دوی په ټکو طالبان، بشري ارزښتونه په تېره د ښځو حقونه تر پښو لاندې کړې دي.

د بشري حقونو د څېړنې ليګ په نوم يوې ټولنې د مې په ١۴مه او ١۵مه په اوسلو کې يوه غونډه وکړه چې په افغانستان کې د بشري حقونو په برخه کې د ملګرو ملتونو ځانګړي راپورټر ريچارډ بينېټ هم ګډون کړى و.

نن په کابل کې د طالبانو د حکومت او د ملګرو ملتونو او نړیوالو موسسو تر منځ یوه ناسته جوړه شوه.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزارت چې د دې ناستې کوربه دی، ویلي چې هدف د دواړو لوریو تر منځ د لا زیاتې همغږۍ رامنځته کول دي.

په بیان کې زیاته شوې چې په دې ناسته کې د افغانانو په اړتیاوو، د حکومت په لومړیتوبونو او په تېر یوه کال کې د ملګرو ملتونو له‌خوا د شویو مرستو او راتلونکو پلانونو په اړه خبرې وشوې.

د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي ویلي چې له مرستو د اعظمي استفادې لپاره په کار ده چې د مرستو د ډول او ویش بڼه د افغانستان د خلکو د اړتیاوو او لومړیتوبو سره سمه عیاره شي.

د ملګرو ملتونو د بشري او پراختیايي برخې د مسوول او د یوناما د مرستیال اندریکا رتواتي په حواله ویل شوي ملګري ملتونه هڅه کوي د مرستو نوعیت د بشري هغو تر څنګ پرمختیايي مرستو ته واړوي.

د طالبانو د حکومت د پوهنې سرپرست وزیر سیدحبیب الله اغا خبرداری ورکړ چې د ځینو طالب چارواکو کړنې به له دوی څخه د خلکو د لېري والي سبب شي.

سید حبیب اغا پرون چهارشنبې په کابل کې یوې غونډې ته وویل، په‌کار ده چې حکومتي چارواکي ساده ژوند غوره کړي.

ده ادعا وکړه چې طالبان د خلکو په ملاتړ واک ته رسېدلي، خو اوس یې وزیران خلکو ته د لیدو وخت نه ورکوي.

سید حبیب اغا د طالبانو د حکومت پر اقداماتو هم نیوکه وکړه، ویې ویل:"موږ ځانونه د صاحبه کرامو جانشین بولو، صحابه کرامو داسې حکومت کاوه لکه اوس چې یې موږ کوو؟ اخر به ولس زموږ څخه مخ واړوي."

د کابل او بلخ ولایتونو سوداګرو پرون چهارشنبې د بغلان سېلاب ځپلیو ته د خوراکي موادو، جامو او نغدو پیسو مرسته ولېږله.

د بغلان د سېلاب ځپلیو لپاره د مرستو راټولولو د کمېټې غړي مولوي اسدالله مصطفي هاشمي د طالبانو تر کنټرول لاندې باختر اژانس ته ویلي چې په دغو مرستو کې، چې په ۱۶ موټرو کې بغلان ته ورسول شوه، څه باندې ۳۰ زره امریکايي ډالر، ۸۰۰ بوجۍ اوړه او ۱۰۱۷ کارتنه درمل شامل دي.

هاشمي وویل چې دا مرستې به د بغلان په ۱۰ ولسوالیو کې مستحقو کسانو ته وسپارل شي.

د تېرې جمعې په ورځ د سیلونوله کبله په بغلان ولایت کې تر ۳۰۰ ډېر کسان مړه او ګڼ نور ټپیان شول.

د طالبانو د حکومت د چارواکو په وینا د سیلونو له امله په بغلان کې ۲ زره کورونه نړېدلي یا زیانمن شوي او تر زر ډېر څاروي تلف شوي دي.

د طالبانو د حکومت چارواکي وایي چې په بغلان ولایت کې د وروستیو سېلابونو له امله ۴۳۰ کسانو ته مرګ ژوبله اوښتې ده.

د باختر آژانس چې طالبان یې اداره کوي د راپور له مخې د اطلاعاتو او کلتور وزارت د نشراتو د معینیت سرپرست او د باختر آژانس رییس مولوي ضیاءالحق حقمل وویل چې په دې ولایت د سېلابونو له امله ۱۶۵ کسان مړه، ۲۶۵ کسان ټپیان، څه باندې ۴۰۰۰ کورونه په ټولیز ډول او څه باندې ۲۰۰۰ کورونه قسماً ویجاړ شوي او همدارنګه زر څاروي هم تلف شوي دي.

د راپور له مخې له سېلاب ځپلو سره د مرستې په هدف یوه ځانګړې کمېټه جوړه شوې او د ژغورنې د عملیاتو په ترڅ کې زر کسان چې د سېلابونو له خطرسره مخ و، ژغورل شوي دي.

په عین حال کې باختر آژانس په فراه کې د یوه کور د چت د راپرېوتو په پېښه کې د څو کورنیو چې په دې کور کې د واده په مراسمو کې یې ګډون کړی و، ۱۵ غړیو ته مرګ‌ژوبله اوښتې ده.

د سیمه‌ییزو چارواکو په خبره دا پېښه په بکوا ولسوالۍ کې شوې چې په نتیجه کې پنځه ماشومان او یوه مېرمن مړه شوي او نهه تنه نور سخت ټپیان شوي دي.

د طالبانو د حکومت دفاع وزارت تایید کړه چې یوه هیلیکوپټره یې په غور ولایت کې رالوېدلې ده.

د دې وزارت ویاند عنایت الله خوارزمي نن چهارشنبې په خپله ایکس‌پاڼه یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې د دوی د هوایي ځواکونو ایم۱۷ ډوله هیلیکپټره چې د هریرود له سینده د یو شمېر خلکو د جسدونو د راایستلو لپاره استول شوې وه، له عملیاتو وروسته له تخنیکي ستونزې سره مخ شوه او د بېړنۍ ناستې پر مهال په فېروز کوه ښار کې راولوېده.

د هغه په خبره، په دې پېښه کې یو کس مړ او ۱۲ تنه ټپیان شوي دي.

د دفاع وزارت په وینا، دې هیلیکوپټرې هغه مړي انتقالول چې چې څه موده مخکې له فلنکوچ ډوله موټرسره د هریرود سیند ته لوېدلی و.

په ټولنیزو رسنیو کې په خپرو شویو وېډیوګانو کې ښکاري چې دغه هیلیکوپټره د سیند له استنادي دېوال سره لګېدلې ده.

د افغانستان د بشري حقونو لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړی راپور ورکوونکی ریچارډ بېنېټ وایي، د ناروې په پلازمینه اوسلو کې یې د مدني ټولنې، په ځانګړې توګه ناروې کې مېشتو افغانانو سره دوه ورځې ګټورې غونډې درلودې.

ښاغلي بېنیټ بیګا ناوخته په خپله ایکس پاڼه یا پخواني ټویټرکې لیکلي چې په دې غونډو کې له خپل ګډون څخه ځکه خوښ دی چې یو ځل بیا یې له افغان ښځینه فعالانو څخه الهام واخیست.

د بشري حقونو د څېړنیز لیګ hrrleague په نوم یوې ډلې چې په اوسلو کې یې د دې غونډې کوربه توب کړی، بېګا پر خپله ایکس پاڼه ولیکل، په دې غونډه کې یې بحثونه په افغانستان کې د ښځو او نجونو د حقونو، د بشري حقونو له سرغړونو سره د حساب کتاب او پر ماشومانو او راتلونکي نسل د جګړې د اغېزو پر مسایلو متمرکز وو.

د دې ټولنې په بیان کې راغلي چې په نورو بحثونو کې له افغانستان سره د بشري مرستو د تمویل، د زیانګالو افغانانو لپاره د خوندیتوب د فرصتونو د زیاتولو، د افغانستان په اړه په دوحه کې د راروانې غونډې او نور مسایل شامل وو.

د افغانستان د بشري حقونو ستونزه او په تېره د نجونو او ښځو پر زده کړو او کار محدودیتونه هغه مهمه مسئله ده چې ملګري ملتونه او ټوله نړیواله ټولنه یې اندېښمنه کړې ده.

د کندهار د اطلاعاتو او کلتور ریاست وايي، په دغه ولایت کې د احمدشاهي حوض د بیارغونې ۹۵ سلنه کار بشپړ شوی دی.

د دې ادارې مشر مولوي انعام الله سمنګاني د سه شنبې په ورځ (د غويي ۱۴مه) د ایکس شبکې (پخواني ټویټر) ته لیکلي چې دغه حوض د څه باندې ۷ میلیونه او ۱۴۰ زره افغانیو په لګښت د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت له خوا بیارغول کېږي.

د سمنګاني په وينا، د احمدشاهي حوض ترڅنګ د ميرويس خان نيکه مقبره، او د احمدشاه بابا د کور د رغولو کار هم پيل شوى دى.

د کندهار د اطلاعاتو او کلتور رياست په داسې حال کې د تاريخي ځايونو د بيارغونې خبر ورکوي چې د راپورونو له مخې د هرات منار، په غور کې د جام منار او د افغانستان په بېلابېلو ولايتونو کې يو شمېر نور تاريخي ځايونه د ويجاړېدو له ګواښ سره مخ دي.

د طالبانو حکومت خبر ورکړی چې د دوی د سوداګرۍ او صنعت د سرپرست وزیر نورالدین عزیزي په مشرۍ یو لوړپوړی پلاوی د کازان په ناسته کې د ګډون لپاره روسیې ته تللی.

د کازان ۱۵مه ناسته د مې له ۱۴تر۱۹ دوام کوي چې پکې د روسیې او اسلامي نړۍ استازي برخه اخلي.

د طالبانو د حکومت ویاند ذبیح الله مجاهد په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې نورالدین عزیزي د تاتارستان د جمهور رییس روستم نورګلاییویچ په رسمي بلنه په دې غونډه کې حضور لري.

د طالبانو حکومت نن په سالنګونو او د هېواد د شمال ختیځ او لویدیځ په ځینو ولایتونو کې د سخت بارانونو او احتمالي سېلابونو اټکل کړی.

د طالبانو د ترانسپورت او هوايي چلند وزارت د هواپېژندنې ریاست په حواله خبر ورکړی چې چهارشنبه د غويي په ۲۶مه نېټه په هرات، فراه، غور، بادغیس، سرپل، سمنګان، بلخ، بامیان، کندز، بغلان، تخار، بدخشان، نورستان، کونړ، لغمان، ننګرهار، پنجشیر، کاپیسا، پروان، میدان وردګو، غزني او لوګر ولایتونو کې د شدیدو بارانونو، تالندې او بریښنا او د سېلونو د راوتلو احتمال شته.

د تېرو څو ورځو بارانونو له کبله په بغلان او د شمال په څو نورو ولایتونو کې درانه سېلونه وبهیدل چې لویه انساني فاجعه یې رامنځ ته کړه.

دې سېلونو، د ملګرو ملتونو د ارقامو له مخې، له ۳۰۰ زیات خلک ووژل او زرګونه نور یې ټپیان کړل.

دې سېلونو همداراز زرګونه کورونه او زرګونه جریبه کرنیزې ځمکې هم ویجاړې کړې.